Terarãngue ñemohenda (II)

Prof. Alicia Wottrich

Ambue ára jahecha kuri terarãngue pehêimi, ko árape jahechata umi hembýva.

1- Terarãngue techaukar㠖 Pronombres demostrativos: Ko’ãva heñói ñambojoapývo teroja moteĩva techaukarãre ñe’ẽpehẽtai upeigua "va" ndive.

Papyteĩ   Papyeta

Kóva    Ko'ãva

Péva    Ãva

Amóva   Umíva

Techapyrã:

Ha’e oipota umíva.

Péva ijyva puku, ha amóva hete michî.

Ko'ãva oguata mombyry

2- Terarãngue mba’éva – Pronombres posesivos: Oiko ñambojoapývo teroja moteĩva mba’évare, ñe’ẽpehẽtai upeigua "mba'e".

Papyteĩ   Papyeta

Chemba'e   Ñanemba'e

Nemba'e   Oremba'e

Imba'e    Penemba'e

Imba'ekuéra

Techapyrã:

Pe jetapa chemba'e

Ko'ã kavaju imba’ekuéra

Jaguerohoryke ñanemba’éva

3- Terarãngue kuaa’yva – Pronombres indefinidos: Ko’ãva avei heñói ñambojoapývo teroja moteĩva kuaa’ỹvare ñe’ẽpehẽtai upeigua "va".

Techapyrã

Maymáva

Oimeraẽva

Techapyã:

Maymáva ohóta ko'ẽrõ nendive

Mbovy mymba oî korápe

4- Terarãngue porandúva – Pronombres interrogativos: Ha’e umi ohóva tekove térã mba’ére ojekuaa’yva ha oñeporanduvarãngue.

Ava

Mboypa

Máva

Mboy

Techapyrã

Ava mba’e piko ha’e pe vaka

Mboypa opyta upépe

Máva mávapa ohóta jerokyhápe

Ñamba’apo

1- Jajapo ñe’êjoaju ã ñe’êgui.

a) Nde : ………………………………………………….

ã) Ñande: ………………………………………………...

ch) Peê: ………………………………………………….

e) Ha’ekuéra: ……………………………………………

2- Ñamoîmba.

a) Terarãnguete ikatu oî papyteî ha …………………………. pe.

ã) Che, nde, ha’e oî ……………………. me.

ch) Kóva, péva, amóva, ãva, ha’e terarãngue …………………...

e) Ja’e terarãnguete moîmbaha tendaguáva ramo, ……………….., ……………………, ……………..

3- Ñamoñe’êmba rire jahaiguy terarãngue ko mombe’u’ípe.

Ógape ñaime ha’e, nde ha che, peichahágui ou Kalo oguerúva ãva aranduka nemba’éva.

Ña Cristi ogueru ãva yva, oimeraêvape guarã, nde katu reipotapa. Máva mba’e ko ao?

Jahapa katu jake, topyta ha’ekuéra umíva ndive.

4- Umi ñe’ê jahaiguyvakuégui jajapo ñe’êjoaju.